Deliveroo-arrest

De bezorgers van Deliveroo werkten oorspronkelijk op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd.
Met ingang van 2018 heeft Deliveroo besloten de arbeidsovereenkomsten niet te verlengen en vanaf 1 juli 2018 werken de bezorgers alleen nog op basis van de modelovereenkomst en wel de overeenkomst inzake ‘’vrije vervanging’’. De FNV heeft destijds een procedure gestart om aan te tonen dat de bezorgers nog steeds werken op basis van een dienstbetrekking.

Uiteindelijk heeft de Hoge Raad in het geval van Deliveroo geoordeeld dat er sprake is van een dienstbetrekking.

Intrekken goedkeuring

Als gevolg van deze uitspraak wordt de modelovereenkomst vrije vervanging ingetrokken, aangezien deze modelovereenkomst niet langer de zekerheid geeft om een dienstbetrekking uit te sluiten.

Door deze intrekking kun je als opdrachtgever (en opdrachtnemer) er vanaf 1 januari 2024 niet meer van uitgaan dat het gebruik van deze modelovereenkomst vrije vervanging je beschermt tegen schijnzelfstandigheid c.q. het al dan niet inhouden van loonheffingen.

Indien gebruik van deze modelovereenkomst is gemaakt, is het van belang te beoordelen of een andere (nog steeds goedgekeurde) overeenkomst passend is voor de gemaakte afspraken. Indien dat niet mogelijk is, is het van belang zelf te beoordelen hoe hoog het risico op schijnzelfstandigheid is.

Schijnzelfstandigheid

Bij het beoordelen of er sprake is van een dienstbetrekking / inhoudingsplicht wordt er gekeken naar de volgende elementen: arbeid, loon en gezag.

Of er vervolgens sprake is van een dienstbetrekking, hangt af van alle omstandigheden van het geval in onderling verband bezien. Volgens de Hoge Raad (in het Deliveroo arrest) kunnen onder meer de volgende omstandigheden van belang zijn:

• Aard en duur van de werkzaamheden;
  • Kortdurend eerder zelfstandigheid
• De wijze waarop de werkzaamheden en werktijden worden bepaald;
  • Veel vrijheid eerder zelfstandigheid
• Het al dan niet bestaan van een verplichting het werk persoonlijk uit te voeren;
  • Niet verplicht persoon: eerder zelfstandigheid
• De wijze waarop de contractuele regeling van de verhouding van partijen tot stand is gekomen;
• De wijze waarop de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt uitgekeerd;
  • Resultaatsverplichting eerder zelfstandigheid
• De vraag of degene die de werkzaamheden verricht commercieel risico loopt.
  • Wel aanwezig: eerder zelfstandigheid

Doorslaggevend is wat er feitelijk gebeurt en niet wat er op papier is afgesproken.

Handhaving

De belastingdienst is de handhaving rondom schijnzelfstandigheid inmiddels al aan het verbeteren en versterken. Waar tot voor kort vooral werd opgetreden bij echte misbruik situaties, wordt inmiddels weer meer en meer normaal opgetreden. We verwachten (helaas) weer aanmerkelijk meer discussies op dit gebied.

Tot slot

Indien je gebruik maakt van de modelovereenkomst vrije vervanging en deze hebt voorgelegd aan de Belastingdienst, heb je als het goed is een brief ontvangen van de Belastingdienst. Iedereen die de modelovereenkomst niet heeft voorgelegd krijgt geen brief, maar ook hier is de intrekking uiteraard van toepassing. In beide gevallen is het derhalve verstandig je arbeidsrelatie opnieuw te beoordelen en zo nodig aan te passen. Heb je hierbij vragen of hulp nodig, neem dan gerust contact op met mij of één van mijn collega’s via 0545 – 46 36 26.