Langdurig in Duitsland werken

Indien je langdurig in Duitsland werkt wordt een en ander vaak anders. Denk bij langdurig werken aan bijvoorbeeld meer dan 60 dagen per jaar. Dan kom je sneller in aanraking met een mogelijke belastingplicht in Duitsland vanwege je werkzaamheden in Duitsland. Indien de werkzaamheden zelfs langer dan twee jaar duren, wordt de kans ook groter dat het Duitse sociale zekerheidstelsel op jou van toepassing wordt.

Belastingplicht in Duitsland: 183 dagenregeling

Indien je in Nederland woont en werkt voor een Nederlandse werkgever in Duitsland, dan ben je niet zo maar belastingplichtig in Duitsland. Vaak geldt dan de zogenoemde 183 dagen regeling. Indien je in een periode van twaalf maanden, minder dan 183 dagen in Duitsland verblijft (komt neer op circa vier werkdagen per werkweek) blijf je gewoon in Nederland belasting betalen en word je niet in Duitsland belastingplichtig. Voor wat betreft de 183 dagen regeling geldt wel dat iedere dag dat je in Duitsland op een moment van de dag aanwezig bent meetelt. Ook indien je bijvoorbeeld in het weekend een boodschap haalt in Duitsland of er op vakantie gaat. Indien je de 183 dagen overschrijdt in een periode van twaalf maanden, ben je over je inkomen in Duitsland belasting verschuldigd voor zover je ook daadwerkelijk in Duitsland hebt gewerkt.

De 183 dagenregeling geldt niet indien je feitelijk voor een in Duitsland gevestigde onderneming werkt. Dat kan bijvoorbeeld zijn indien je gaat werken voor een Duitse dochteronderneming van je werkgever in Duitsland of indien je wordt uitgeleend aan een Duits bedrijf om aldaar onder toezicht en leiding van de directie ter plekke werkzaam te zijn. Vaak ben je in een dergelijke situatie al vanaf de eerste dag belastingplichtig in Duitsland vanwege je werkzaamheden in Duitsland. Indien dit niet tijdig wordt onderkend en Duitse loonbelasting wordt afgedragen, kunnen hoge navorderingen aan loonbelasting ontstaan, vanwege indeling in ongunstige steuerklassen.

Hypotheekrenteaftrek en compensatieregelingen

Een eventuele belastingplicht in Duitsland kan ook gevolgen hebben voor je aangifte inkomstenbelasting en daarmee bijvoorbeeld voor je hypotheekrente aftrek. Gelukkig is er in het nieuwe belastingverdrag een regeling opgenomen (de compensatieregeling) die de pijn wat kan verzachten. Verder hoeft een gedeeltelijke belastingplicht ook niet per se te leiden tot een hogere belastingdruk. Doorgaans kunnen zelfs belastingen worden bespaard, mits een en ander vooraf goed wordt geregeld. In een volgend blog zal ik hier verder op in gaan.

Sociale zekerheid: A1/E101 verklaring

Zoals hierboven al aangegeven is het hebben van een A1 verklaring heel belangrijk bij werken in Duitsland. In de basis is iedereen namelijk verzekerd in het land waar hij of zij werkt. Werk je in Duitsland dan ben je in beginsel dus ook in Duitsland sociaal verzekerd, met alle voor- en nadelen van dien. Zo’n A1 verklaring kan dit voorkomen.

Er zijn A1 verklaringen voor verschillende situaties. Er is een A1 verklaring voor een situatie waarin je voor een bepaalde periode uitsluitend in Duitsland werkzaam bent (detachering). Verder is er een A1 verklaring voor het werken in twee landen tegelijk.

Tijdelijke detachering

Indien je voor een bepaalde periode uitsluitend werkzaam bent in Duitsland, dan kun je een A1 aanvragen in verband met tijdelijke detachering. Deze wordt doorgaans afgegeven indien de werkzaamheden niet langer duren dan twee jaar. Soms is een verlenging tot vijf jaar mogelijk. Zonder zo’n A1 verklaring loop je een groot risico in dit soort situaties sociaal verzekerd (en premieplichtig) te worden in Duitsland.

Werken in twee landen tegelijk

Indien je niet uitsluitend in Duitsland te werk wordt gesteld maar in twee of meer landen tegelijk blijft werken, blijf je doorgaans in Nederland sociaal verzekerd. Om hiervan zeker te zijn, is het van belang meer dan 25% van de tijd in Nederland te blijven werken en een en ander te laten bevestigen door een aanvraag van een A1 verklaring. Indien de werkzaamheden minder dan 25% nog in Nederland plaatsvinden, dan is het van belang je situatie te laten beoordelen door de SVB. Doorgaans wordt dan middels een A1 verklaring alsnog bevestigd dat de Nederlandse wetgeving van toepassing blijft, indien je bij een Nederlandse werkgever in dienst blijft.

Overige zaken: arbeidsrecht, pensioenopbouw etc.

Werken in Duitsland kan uiteraard ook invloed hebben op het toepasselijke arbeidsrecht, de pensioenopbouw, je rechten bij arbeidsongeschiktheid etc. Over het algemeen blijven de normale Nederlandse regels van toepassing, zolang je in dienst blijft bij je Nederlandse werkgever. Het is wel aan te bevelen dit kort te laten bevestigen.

Een probleem kan wel ontstaan ten aanzien van de Duitse belastingheffing. De Duitse belastingwetgeving heeft namelijk geen rekening gehouden met de typische Nederlandse secundaire arbeidsvoorwaarden. Zo worden Nederlandse aanvullende pensioenregeling vaak niet erkend door de Duitse belastingdienst, hetgeen tot soort van dubbele belastingheffing kan leiden.

Tot slot

Werken in Duitsland kan gevolgen hebben voor je belastingen en je sociale zekerheid. Zeker indien je gedurende een langere periode in Duitsland werkt is het van belang na te gaan welke consequenties dit heeft. Zo voorkom je dat je achteraf voor verrassingen komt te staan of een eventueel voordeel misloopt.

Publicatiedatum: 28-04-2016